Symposia/Congressen
Congres 'Gamers zijn geen losers'
Datum: woensdag 4 februari 2015
Tijd: 08.45 - 16.15 uur
Locatie: Regardz De Eenhoorn, Amersfoort
Voor wie: voor iedereen die met jongeren tussen de 10 en 25 jaar werkt
Impressie Congres ‘Gamers zijn geen losers’
Op 4 februari 2015 vond in Amersfoort het onderwijscongres “Gamers zijn geen losers” plaats. Een uniek symposium over de interactieve wereld van de jongeren van nu. Een veelbelovende dag waarop de aanwezigen werden geprikkeld om na te denken over de problemen en kansen omtrent gamen. Een dag vol veelzijdige uitnodigingen om in dialoog te blijven gaan met de ervaringsdeskundigen van nu!
Het congres startte met een film over een Wereldkampioenschap Gamen. We zagen hoe Manuel Schenkhuizen, één van de betekenisvolle sprekers tijdens deze dag, op gefascineerde wijze wereldkampioen werd. Professionele gamers, totaal opgaand in o.a. het spel “Warcraft” met een uitzinnig publiek en commentatoren vol spanning en enthousiasme. Een voor veel aanwezigen onbekende wereld!
Vervolgens opende dagvoorzitter Ivo Mijland dit congres met een beeldreis langs de geschiedenis van de elektronica en computerspellen. Reacties van nostalgie gingen door de zaal, bij het aanblik van o.a. de bandrecorder, de eerste autotelefoon, de walkman, de eerste spelcomputers en Nintendo.
De eerste sprekers waren Herm Kisjes, verslavingsdeskundige, en Erno Mijland, onderwijsjournalist en social media-deskundige. Zij gingen met elkaar én de zaal het debat “Gamen geeft problemen versus gamen is geweldig” aan. Op een elkaar uitdagende en overtuigende wijze werden de problemen en kansen van gamen aan de kaak gesteld en opvoedingsvraagstukken belicht. Kisjes benoemde vooral dat games gewelddadig maakt, manipuleert, voor slapeloosheid, vluchten en verslaving zorgt en dat het échte leven anders is. Terwijl Mijland benadrukte dat gamen bijdraagt aan een andere manier van entertainment beleven, games juist helpen om agressie te kanaliseren, gamen het sociale leven en samen creëren bevordert en games leerzaam zijn en uitnodigen tot bewegend leren. Deze pittige discussie zorgde voor heel wat beweging in het denken van de deelnemers over gamen!
Vervolgens betrad Drs. Tony van Rooij het podium met de lezing “Gameverslaving: een vorm van escapisme”. Van Rooij is onderzoeker en trainer bij het Instituut voor verslavingszorg (IVO) en zijn gehele leven bezig met internet en jongeren. Vanuit een breed perspectief geeft hij zicht op wat gameverslaving is. Hij vraagt zich daarbij af of gameverslaving wel een legitieme verslaving is? De onderzoeker omschrijft hoe gamen in de afgelopen jaren behoorlijk is toegenomen en spellen sterk zijn geëvolueerd, waarbij de media gepolariseerde denkbeelden neerzet vol manipulatie. Daarbij blijken jongens meer tijd te besteden aan gamen dan meisjes. Veel games worden voor en door mannen gemaakt en zijn daarmee meer gefocust op de mannelijke cultuur. Van Rooij benoemt het belang van het hebben van een scherpe definitie van gameverslaving. Het begrip “verslaving” wordt in de gamewereld vaak verkeerd geïnterpreteerd. Niet zelden vanuit vragenlijsten, waarvan de validiteit onduidelijk is, leidend tot onrechtvaardige diagnoses. Een kernvraag bij behandeling van gameverslaving is: “Wie ervaart de verslaving als probleem?”. De aanpak richt zich op het positief belonen van een gezonde leefstijl, het contact tussen ouder en kind en de bron van de verslaving. Van Rooij spreekt over het nemen van verantwoordelijkheid in het onderwijs, door goed na te denken over hoe media constructief toe te passen, vooral ingezet op “aandacht” en “leren” binnen het onderwijssysteem!
Bekijk hier de presentatie van Tony van Rooij: “Gameverslaving: een vorm van escapisme”
Erno Mijland hield een lezing over “Gamification”, de kunst om de principes van een game in een andere (leer)wereld te plaatsen. Wat kunnen we in onze onderwijsaanpak leren van de aantrekkingskracht van games? Mijland vertelt gemotiveerd over “spel”, “spelelementen” en “spelprincipes”, die we uit games kunnen transformeren naar de leerwereld van kinderen en jongeren. Hij spreekt over uitdagende, zinvolle spellen, die de beleving van jongeren prikkelen. Vervolgens legt hij de nadruk op aantrekkelijke spelelementen, zoals de `completion bar” die het leerproces zichtbaar maakt en `badges`, een beloningssysteem voor de bijzondere prestaties die behaald worden. Spelprincipes uit games richten zich vooral op motivatie, op kracht om door te gaan. Onder plezierige frustratie maken jongeren een volgende stap en worden zij uitgedaagd tot de zone van de naaste ontwikkeling. Games bevatten de kracht van `mastery learning`, waarbij je verder gaat als je ’t ene niveau beheerst en door te spelen bewijst dat je het volgende level aankunt. Mijland benoemt het principe van de “regie”, want leerlingen meer regie geven en eigen keuzes laten maken, draagt bij aan de ontwikkeling van autonomie en zelfredzaamheid. Uit onderzoek is gebleken, dat het gameprincipe van de “snelle feedback” absoluut leidt tot betere resultaten, aangezien de verwachting van de snelle feedback bij jongeren sterk motiverend werkt, “Quick wins” en “Big wins”. Tenslotte stimuleert Erno Mijland de deskundige onderwijsmensen in de zaal om meer over games in de onderwijsaanpak te delen, vragen en te spelen en de betrokkenheid op jongeren en gamen te vergroten. Aan het einde van deze boeiende lezing werden de aanwezigen uitgenodigd om via “Todays meet” met elkaar digitaal te delen waar je Gamification in je onderwijs in kunt zetten.
Bekijk hier de presentatie van Erno Mijland: “Gamification”
De volgende spreker was Manuel Schenkhuizen, artiestennaam “Grubby”, professioneel gamer met 4 Wereldkampioenschappen op zijn naam. Hij doet aan e-sport, noemt zichzelf een e-sportsatleet, want “Gamen is topsport”! Als groots ervaringsdeskundige vertelt Schenkhuizen over de bijzondere en boeiende wereld van de professionele gamewereld. Gamen gaat in de kern over het complete spectrum van menselijke emoties, bij spelers én toeschouwers. Wat je kunt zeggen over een gamer, is wat je kunt zeggen over een mens, want in elk van ons schuilt een speler, een gamer. Gamen is niet meer weg te denken in onze wereld, laten we het daarom accepteren en denken over wat gamen ons brengt. Schenkhuizen benadrukt het besef dat gamen levensreddende en levensverpestende elementen in zich draagt. Meespelen draagt bij aan het respect voor daar waar de jongere mee bezig is. Begeleiding en betrokkenheid bij jongeren vraagt om kennis en inzicht in de betekenis van gamen met de nadruk op een gezonde balans!
De laatste spreker van deze dag is Steven Pont, ontwikkelingspsycholoog en systeemtherapeut, met “Gamen: genen of systemen”. Op inspirerende wijze vertelt hij wat de systeemtheorie zegt over de wereld van gamen. Hij benadrukt de rol van de omgeving, want de reactie van het systeem bepaalt de kijk op de problematiek, zo ook bij verslaving. Pont legt uit dat het gamegedrag niet het probleem is, maar dat er juist gezocht moet worden naar de bron van het gedrag, waardoor iemand vlucht in gamen. Vluchtmechanismen als besluit in het leven om van iets af te bewegen. Zo benoemt Steven Pont het vluchten uit de werkelijkheid, uit angst voor volwassenwording. Het vluchten in de vorm van afweer om de pijn van het kwetsbare ego niet te voelen, weg van de realiteit, drijvend in de armen van gamen. Of de vlucht naar een plek waar je een positie hebt, van betekenis bent en gezien wordt, want in gamegedrag kunnen jongeren een positie veroveren en worden je belangen behartigd, ben je iemand! En tot slot legt de spreker de nadruk op het vluchtmechanisme vanuit onvoldoende hechting in de basis van een kind, waarbij het op zoek gaat naar vervangers voor de hechting die er niet is. Want wanneer hechtingsrelaties de wereld voor jongeren niet veilig hebben kunnen maken, bestaat de kans dat jongeren bewegen naar een gamewereld die wel voorspelbaar en erkennend is. Ouders en professionals moeten zich blijven afvragen wat kinderen in de virtuele wereld vinden, wat ze in hun werkelijke wereld niet vinden. Naar gamende kinderen toe gaan, ons blijven verbinden met hún interactieve wereld. De gamewereld, waar kinderen “natives” zijn en het beter weten dan menig volwassene!
Lees hier de column van Steven Pont uit het Parool van 31 januari 2015
In de hoop dat de zaal massaal zal gaan gamen om zo een nieuwe dialoog te starten met alle ervaringsdeskundigen op het gebied van gamen, sluit dagvoorzitter Ivo Mijland deze zeer boeiende dag af. Een inspirerend onderwijscongres vol interessante uitnodigingen om met nieuwe ogen naar gamende leerlingen en hun wereld te gaan kijken!
